- Γενικά
- Βιβλιογραφία
- Μεθοδολογία - Αξιολόγηση
- Εξεταστέα Ύλη
Οικονομία και φύση, Εξωτερικές οικονομίες, Οικονομική της προστασίας του περιβάλλοντος (φόροι, επιδοτήσεις, πρότυπα), Μεταβιβάσιμες άδειες, Παίγνια ασύμμετρης πληροφόρησης, Η Τραγωδία των κοινών (Tragedy of the Commons), Άριστη χρήση μη-ανανεώσιμων πόρων (Ενεργειακοί πόροι, μεταλλεύματα), Άριστη χρήση ανανεώσιμων πόρων (αλιευτικά πεδία), Διατηρήσιμη ανάπτυξη
(Δε διδάχθηκε το ακαδημαϊκό έτος 2022-2023)
Xepapadeas Anastasios, (1997) Advanced Principles of Environmental Policy, Edward Elgar, Cheltenham, UK.
Εγχειρίδια σε εισαγωγικό και ενδιάμεσο επίπεδο:
Εγχειρίδια στην Ελληνική:
Οικολογία και οικονομία, Κώττης, Γεώργιος Χ., Εκδόσεις Παπαζήσης, (1994), Αθήνα.
- Περιβάλλον και Φυσικοί Πόροι: Οικονομική Θεωρία και Πολιτική, Τόμος Α’, (2001), Ανδριάνα Βλάχου, Εκδόσεις Κριτική, Αθήνα.
- Οικονομική του Περιβάλλοντος και των Φυσικών Πόρων, Tom Tietenberg, Τέταρτη Έκδοση, (1996), Τόμοι Α & Β, Εκδόσεις, Gutenberg.
- Εγχειρίδια και συλλογικοί τόμοι στην Αγγλική:
- Baumol W.J. and Oates W.E. (1988). The Theory of Environmental Policy, Second Edition, Cambridge University Press, Cambridge.
- Callan, S. J. and J. M. Thomas (1996). Environmental Economics and Management: Theory, Policy and Applications. Irwin: Chicago.
- Dorfman, R. and N. Dorfman, Eds. (1993). Economics of the Environment: Selected Readings. New York, Norton.
- Field, B. C. and Olewiler N.D. (1994). Environmental Economics: First Canadian Edition., McGraw Hill, Toronto.
- Kahn James R. (1998). The Economic Approach to Environmental and Natural Resources, Second Edition, The Dryden Press, Toronto.
- Lesser, J. A., D. E. Dodds, and R. Zerbe, Jr. (1997). Environmental Economics and Policy. Addison-Wesley.
- Pearce, D. W. and R. K. Turner (1990). Economics of Natural Resources and the Environment. New York, Harvester Wheatsheaf.
- Petrakis E., E. Sartzetakis and A.Xepapadeas, Eds., 2000, Environmental Regulation and Market Structure, Edward Elgar Publ.: Glos, UK
- Tietenberg, Environmental Economics and Policy (1994)
Ένα εγχειρίδιο με μεγαλύτερη έμφαση στην οικολογία:
- Costanza R., J. Cumberland, H. Daly, R. Goodland and R. Norgaard (1997). An Introduction to Ecological Economics, St. Lucie Press, Boca Raton, Florida.
Η βαθμολογία του μαθήματος θα βασιστεί σε μία πρόοδο, μία εργασία (υπό συζήτηση) και την τελική εξέταση. Η πρόοδος θα ακολουθήσει την ολοκλήρωση της ενότητας V της ύλης του μαθήματος. Η εργασία θα παραδοθεί πριν από το την τελική εξέταση του μαθήματος.
Επιμερισμός βαθμολογίας:
- Πρόοδος: 30% 35%
- Εργασία: 30% 0%
- Τελική εξέταση: 40% 65%
(Μερικά από τα άρθρα που θα χρησιμοποιήσουμε μπορείτε να τα βρείτε στην σελίδα http://macedonia.uom.gr/~esartz/teaching/gpemain.html)
ΕΝΟΤΗΤΑ I. ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Σημειώσεις Επισκόπηση του μαθήματος, Οικονομική δραστηριότητα και φυσικό περιβάλλον, Προσδιορισμός του προβλήματος, Αγορές και αποτελεσματικότητα, Επανεξέταση του διαγράμματος κυκλικής ροής, Κριτήρια αξιολόγησης επιλογών κατανομής πόρων, Η έννοια της βιώσιμης ανάπτυξης
1. Arrow et. al. (2004) “Are we consuming too much?” Journal of Economic Perspectives, Volume 18, pp. 147–172
2. Solow, R.M. (1993) “Sustainability: An Economist’s Perspective” in R. Dorfman and N. Dorfman (eds), Economics of the Environment, pp. 179-187.
3. Hardin, G.(1968) “The tragedy of commons” Science, Vol. 162, pp. 1243-48.
4. A. Παπανδρέου and E. Σαρτζετάκης (2002) “Βιώσιμη Ανάπτυξη: Οικονομική Επιστήμη και Διεθνές Θεσμικό Πλαίσιο», Αγορά Χωρίς Σύνορα, Τόμος 8 (2), σελίδες 103-117.
5. Ορισμοί βιώσιμης ανάπτυξης [http://www.srl.gatech.edu/education/ME4804/definitions.html]
6. Portney, Paul R. “Environmental Problems and Policy: 2000-2050” Journal of Economic Perspectives 14 (Winter 2000): 199-206.
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙI. ΤΟ ΒΑΣΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Xepap κεφ. 2
Σελ. 4-10 Οικονομική αποτελεσματικότητα και περιβάλλον, Το βασικό υπόδειγμα, Εύρεση αποτελεσματικού (κοινωνικά άριστου) επίπεδου ρύπων
1. Σημειώσεις “Κριτήρια κατανομής πόρων”
2. Σημειώσεις “Οικονομική Αποτελεσματικότητα και Περιβάλλον”
ΕΝΟΤΗΤΑ IIΙ. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ Ι
Xepap κεφ. 2
Σελ. 11-26 Πολιτική Εντολών και Ελέγχου, Περιβαλλοντικοί φόροι, Επιδοτήσεις, Μεταβιβάσιμες άδειες εκπομπών, Εφαρμογές οικονομικών εργαλείων περιβαλλοντικής πολιτικής
1. Σημειώσεις
2. Tom Tietenberg (2003) «The tradable-permits approach to protecting the commons: Lessons for climate change” Oxford Review Of Economic Policy, Vol. 19, No. 3, pp.400-419
3. Government of Canada, (2003) Economic Instruments for Environmental Protection and Conservation: Lessons for Canada
4. ΟΔΗΓΙΑ 2003/87/ΕΚ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της 13ης Οκτωβρίου 2003
5. Ευτύχιος Σαρτζετάκης (2003) «Εφαρμογή Μεταβιβάσιμων Αδειών Εκπομπών στην Ευρωπαϊκή Ένωση» (Σημειώσεις)
6. Βιβλιογραφία σε Μεταβιβάσιμες Άδειες Εκπομπών
ΕΝΟΤΗΤΑ IV. ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΙΙ
Xepap κεφ. 2
Σελ. 69-70 Liability, Double-Dividend Hypothesis, Συστήματα επιστροφών (Deposit-Refund systems), Εθελοντικές συμφωνίες, Συστήματα περιβαλλοντικής διαχείρισης, Οικοσήμανση, Περιβαλλοντική πληροφορία
1. Goulder L.G. (1995), “Environmental taxation and the double dividend: A reader’s guide.” International Tax and Public Finance, 2, 157-183.
2. Ronnie Schöb, (2003) “The double dividend hypothesis of environmental taxes: a survey” CESIFO working paper no. 946, Category 1: public finance, May 2003
3. Delmas, Magali. & Ann. Terlaak. 2001. A framework for analyzing Environmental Voluntary Agreements. California Management Review, 43(3): 44-63.
4. Mazurek J. (1999), “Voluntary Agreements in the United States: An Initial Survey”, CAVA Working Paper No 98 / 11 / 1.
5. Boyd J., J. Mazurek, A. Krupnick and A. Blackman (1999) „The competitive implications of facility-specific environmental agreements: the Intel Corporation and Project XL”, in Environmental Regulation and Market Structure, eds E. Petrakis, E. Sartzetakis, A. Xepapadeas, Edward Elgar, Cheltenham, UK.
6. Environmental Protection Agency, Project XL
7. Βιβλιογραφία σε Εθελοντικές Συμφωνίες και Συστήματα Περιβαλλοντικής Διαχείρισης
8. Σημειώσεις “Πολιτικές Πληροφόρησης”
9. Tietenberg T. and David Wheeler (1998) “Empowering The Community: Information Strategies For Pollution Control”, presented at Frontiers of Environmental Economics Conference, Airlie House, Virginia, October 23-25, 1998
ΕΝΟΤΗΤΑ V. ΛΥΣΗ ΜΕΣΩ ΔΙΑΠΡΑΓΜΑΤΕΥΣΕΩΝ, ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ
Xepap κεφ. 2
Σελ. 27-38 Εξωτερικότητες στην παραγωγή, Το Θεώρημα του Κόουζ, Τα προβλήματα σχετικά με την λύση των διαπραγματεύσεων, Η σημασία του προσδιορισμού των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας
1. Coase R. (1960) “The problem of social cost” The Journal of Law and Economics, Vol. pp.
2. Chari V. V. and Larry E. Jones (2000) “A reconsideration of the problem of social cost: Free riders and monopolists” Economic Journal, Vol. 16, pp. 1–22
ΕΝΟΤΗΤΑ VΙ. ΑΒΕΒΑΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΕΠΙΛΟΓΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Xepap κεφ. 2
Σελ. 38-51 Αβεβαιότητα ως προς την ωφέλεια, Αβεβαιότητα ως προς την ζημιά, Επιλογή πολιτικών, Non-convexities
ΕΝΟΤΗΤΑ VΙΙ. ΚΡΙΤΗΡΙΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΕΡΓΑΛΕΙΩΝ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ
Xepap κεφ. 2
Σελ. 63-68 Αποτελεσματικότητα, Στατική και δυναμική αποδοτικότητα, Ελαστικότητα, Επίβλεψη και επιβολή, Δικαιοσύνη και ισότητα, Αποδοχή
ΕΝΟΤΗΤΑ VΙΙΙ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΑΓΟΡΑΣ Ι
Xepap κεφ. 5
Σελ. 170-183 Περιβαλλοντικοί φόροι στην περίπτωση μονοπωλίου και ολιγοπωλίου
1. Barnett A.H. (1980) “The Pigouvian tax rule under monopoly”, American Economic Review, Vol. 70, pp. 1037-41.
2. Katsoulakos Y. and A. Xepapadeas (1995), “Environmental Policy under oligopoly with endogenous market structure”, Scandinavian Journal of Economics, Vol. 97, pp. 411-20.
3. Misiolek, S.W. (1998), “Pollution control through price incentives: The role of rent seeking costs in monopoly markets”, Journal of Environmental Economics and Management, Vol. 15, pp. 1-8
ΕΝΟΤΗΤΑ ΙΧ. ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΕΣ ΠΟΛΙΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΔΟΜΗ ΑΓΟΡΑΣ ΙΙ
Xepap κεφ. 5
Σελ. 183-193 Μεταβιβάσιμες άδειες εκπομπών στην περίπτωση μονοπωλίου και ολιγοπωλίου
1. Hahn, R.W. (1989), “Market power ad transferable property rights” Quarterly Journal of Economics, Vol. 99, 753-65.
2. Misiolek,W. S. and H.W. Elder (1987), ‘Exclusionary Manipulation of Markets for Pollution Rights’, Journal of Environmental Economics and Management 16, 156–166.
3. von de Fehr, N.-H. M. (1993), ‘Tradeable Emission Rights and Strategic Interaction’, Environmental and Resource Economics, 3, 129–151
4. Sartzetakis E.S. (2004) “On the efficiency of Competitive Markets for Emission Permits», Environmental and Resource Economics, Vol. 27, No 1, pp ……
5. Sartzetakis E.S. (1997) “Raising Rivals Cost Strategies via Emission Permits Markets”, Review of Industrial Organization, Vol. 12, pp. 751-765.
6. Sartzetakis E.S. and D. McFetridge (1999) “Emissions permits trading and market structure”, in Environmental Regulation and Market Structure, eds E. Petrakis, E. Sartzetakis, A. Xepapadeas, Edward Elgar, Cheltenham, UK.
ΕΝΟΤΗΤΑ Χ. ΔΙΕΘΝΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ Ι
Xepap κεφ. 6
Σελ. 194-214 Παγκόσμια περιβαλλοντικά προβλήματα, Διεθνείς περιβαλλοντικές συμφωνίες, Βασικές προσεγγίσεις της σύναψης σταθερών ομάδων
1. Barrett S. (2001) “International cooperation for sale”, European Economic Review Vol. 45 (2001) pp. 1835-1850
2. Carraro, C. and Siniscalco, D. (1993), “Strategies for the international protection of the environment.” Journal of Public Economics, 52, 309-328.
3. Chander, P. and Tulkens, H. (1995), “A Core-Theoretic Solution for the Design of Cooperative Agreements on Transfrontier Pollution» International Tax and Public Finance, 2, 279-93.
4. Finus, M. (2000), “Game theory and International environmental co-operation: A survey with an application to the Kyoto-Protocol.” working paper, FEEM, Nota di Lavoro 86.2000
ΕΝΟΤΗΤΑ ΧΙ. ΔΙΕΘΝΗ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΙΙ
Xepap κεφ. 6
Σελ. 228-230 Τρόποι διεύρυνσης της συμμετοχής σε περιβαλλοντικές συμφωνίες, Χρήση εργαλείων περιβαλλοντικής πολιτικής σε διεθνές επίπεδο
1. Barrett, S. (1994), “Self-enforcing international environmental agreements.” Oxford Economic Papers, 46, 878-894.
2. Diamantoudi, E. and Sartzetakis E., (2002), “Stable International Environmental Agreements – An Analytical Approach”, Journal of Public Economic Theory,
3. Hoel, M. and Schneider, K. (1997), “Incentives to participate in an international environmental agreement.” Environmental and Resource Economics, 9,153-170